بررسی فقهی و حقوقی سهام در شرکت های سهامی

امروزه یکی از بازارهای سود آور در هر کشوری را بازارهای سرمایه و بورس اوراق بهادار تشکیل می دهد که می توان گفت سهام شرکت ها مهمترین ابزارها و اوراق مالی است که در این بازارها مورد داد و ستد واقع می گردد. در شرکت سهامی به صاحبان سرمایه،«صاحبان سهم»یا «سهام دار» گفته می شود یعنی کسانی که سهام آنان ،به ویژه در شرکتهای بزرگ و شرکتهایی که در سازمان بورس و اوراق بهادار حضور دارند، پیوسته دست به دست می شود. هرگاه شرکت پس از ثبت آمادگی صدور اوراق سهام را نداشته باشد، مکلف است تا زمانی که اوراق سهام صادر نشده است برای تعهدکنندگان این گونه سهام گواهینامه موقت سهم صادر کند و بعد از اینکه کلیه مبلغ سهام توسط سهامداران که تعهد به پرداخت آن نمودند،پرداخت گردید، گواهینامه موقت سهم اخذ و باطل گردد و برگه سهام صادر می گردد. از مسایل بسیار مهمی که به ویژه سهام داران تازه کار با آن مواجه هستند، حقوق و تعهداتی است که فرد سهام دار به خاطر داشتن سهم شرکت از آن برخوردار است؛ازجله حقوق ناشی از سهم می توان به حقوق مالی و غیرمالی آن اشاره کرد که برای دارنده خود ایجاد می نماید، و تنها تعهد دارنده سهم در شرکت سهامی، پرداخت مبلغ سهم است. سهام دارای خصایص و ویژگی هایی می باشد از جمله قابل انتقال بودن آن و قابل تجزیه بودن سهم است. سهام شرکت های سهامی ذاتاً قابل نقل وانتقال است اما مکانیسم انتقال سهام بر حسب اینکه سهام بی نام یا بانام باشد، متفاوت است. در واقع، هر چند پس از توافق طرفین، صرف قبض و اقباض برای انتقال سهام بی نام کافی است، ولی انتقال سهام بانام تابع تشریفاتی است که عدم رعایت آن موجب بی اعتباری چنین معامله ای از نظر شرکت و اشخاص ثالث خواه بود.این موضوع به دلیل نقش موثر معاملات سهام شرکت های سهامی، نیازمند بررسی و نهایتاً اصلاح مقررات تجاری در این زمینه است.